Πρώιμη φλαμανδική ζωγραφική - Early Flemish painting

Ονομάζεται και πρώιμη ζωγραφική των Κάτω Χωρών.

Αφορά καλλιτέχνες που δημιούργησαν στην περιοχή της Φλάνδρας τον 15ο και 16ο αιώνα.

Είναι οι σημερινές περιοχές βορείου Βελγίου και της Νότιας Ολλανδίας στις πόλεις 

Αμβέρσα, Βρυξέλλες,  Μπρυζ, Γάνδη, Τουρναί και άλλες πόλεις.

Σημαντικοί ζωγράφοι ήταν ο Γιαν βαν Άικ (1390-1441), ο Ρομπέρ Καμπέν (1379-1444), ο Ρόχιερ Φαν ντερ Βάιντεν (1399-1464), 

ο Γκέραρντ Ντάβιντ (1455-1523), ο Πέτρους Κρίστους (1420-1473), Χούγκο φαν ντερ Χους (1440-1482), ο Χανς Μέμλινγκ (1430-1494),

 ο Ιερώνυμος Μπος (1450-1516), o Γιαν Βέλλενς ντε Κοκ (1460 ή 1480-1527) και άλλοι. 

Αρχικά η τέχνη εμφανίστηκε στα εικονογραφημένα χειρόγραφα, παίρνοντας την θέση της γοτθικής τέχνης.

Η άνθηση της τέχνης εμφανίστηκε ταυτόχρονα με την πρώιμη Ιταλική αναγέννηση.

Οι πίνακες ήταν κυρίως θρησκευτικού περιεχομένου και ήταν παραγγελία από τα βασιλικά και

 δουκικά ανάκτορα, εκκλησίες, διοικητικά κτίρια, νοσοκομεία, σκήτες και οικονομικά ευκατάστατους δωρητές.

Πολλά έργα καταστράφηκαν κατά την περίοδο της εικονοκλασίας τον 16ο και 17ο αιώνα, όπως και κατά τους δυο Παγκοσμίους πολέμους.

Οι Φλαμανδοί ζωγράφοι τον 18ο αιώνα ήταν σχεδόν λησμονημένοι.

Στα τέλη του 19ου αιώνα και μετά η Φλαμανδική Τέχνη έγινε δημοφιλής στους επισκέπτες των Μουσείων.

Προσκύνηση των Μάγων, τρίπτυχο

Χανς Μέμλινγκ (1470)

Μουσείο του Πράδο στη Μαδρίτη

Προσκύνηση των Μάγων, κεντρικό πάνελ 

Χανς Μέμλινγκ (1470)

Μουσείο του Πράδο στη Μαδρίτη

Πορτρέτο Folco Portinari 

Χανς Μέμλινγκ (1470)

Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης στη Νέα Υόρκη

Τα πάθη του Χριστού

Χανς Μέμλινγκ (1470-71)

Πινακοθήκη Σαβοϊας στο Τορίνο 

Πορτρέτο Mary Magdalene Barocelli 

Χανς Μέμλινγκ (1470-72)

Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης στη Νέα Υόρκη

Τελική κρίση, τρίπτυχο

Χανς Μέμλινγκ (1466-1473)

Εθνικό Μουσείο Γκντανσκ Πολωνίας 

Τρίπτυχο Donne

 Χανς Μέμλινγκ (1478)

Εθνική Πινακοθήκη στο Λονδίνο

Τρίπτυχο Donne, κεντρικό πάνελ 

 Χανς Μέμλινγκ (1478)

Εθνική Πινακοθήκη στο Λονδίνο

Τρίπτυχο Donne, δεξιό πάνελ 

 Χανς Μέμλινγκ (1478)

Εθνική Πινακοθήκη στο Λονδίνο

Τρίπτυχο Ιωάννη του Βαπτιστή και Ιωάννη του Ευαγγελιστή 

Χανς Μέμλινγκ (1474-79)

Νοσοκομείο Αγίου Ιωάννη στην πόλη Μριζ Βελγίου

Λεπτομέρεια, κεντρικό πάνελ 

Λεπτομέρεια, ο μυστικός γάμος της Αγίας Αικατερίνης της Αλεξανδρείας

Λεπτομέρεια, δεξιό πάνελ 

Παναγία Βρεφοκρατούσα με Αγγέλους

Χανς Μέμλινγκ (1479ς)

Εθνική Πινακοθήκη Ουάσιγκτον 

Η Παναγία θηλάζει τον Χριστό βρέφος

Χανς Μέμλινγκ (1475-80)

Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης στη Νέα Υόρκη

Παναγία των θλίψεων 

Χανς Μέμλινγκ (1480ς)

Πινακοθήκη Ουφίτσι στη Φλωρεντία 

Γολγοθάς, τρίπτυχο 

Χανς Μέμλινγκ (1480ς)

Μουσείο Καλών Τεχνών στη Βουδαπέστη 

Γολγοθάς, κεντρικό πάνελ  

Χανς Μέμλινγκ (1480ς)

Μουσείο Καλών Τεχνών στη Βουδαπέστη 

Πορτρέτο κυρίας 

Χανς Μέμλινγκ (1480)

Νοσοκομείο Αγίου Ιωάννη στην πόλη Μριζ Βελγίου 

Ο Χριστός με Αγγέλους που παίζουν μουσική και τραγουδούν, τρίπτυχο 

Χανς Μέμλινγκ (1480)

Βασιλικό Μουσείο Καλών Τεχνών στην Αμβέρσα Βελγίου 

Λεπτομέρεια

Λεπτομέρεια

Λεπτομέρεια

Ευαγγελισμός

Χανς Μέμλινγκ (1480)

Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης στη Νέα Υόρκη

Τρίπτυχο Pagagnotti 

Χανς Μέμλινγκ (1480)

Πινακοθήκη Ουφίτσι στη Φλωρεντία 

Βηρσαβεέ

Χανς Μέμλινγκ(1480-85)

Κρατική Πινακοθήκη στη Στουτγάρδη 

Ο Άνθρωπος των θλίψεων ευλογεί

Χανς Μέμλινγκ(1480-90)

Μουσείο di Strada Nuova στη Γένοβα  

Μικρό τρίπτυχο με Ιωάννη τον Βαπτιστή

Χανς Μέμλινγκ(1485-90) 

Μουσείο Ιστορίας της Τέχνης στη Βιέννη 

***

Προσκύνημα των Μάγων 

Χούγκο φαν ντερ Χους (1470)

Πινακοθήκη Ζωγραφικής στο Βερολίνο 

Πορτρέτο άνδρα

Χούγκο φαν ντερ Χους (1475)

Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης στη Νέα Υόρκη 

Βωμός Πορτινάρι, τρίπτυχο 

Χούγκο φαν ντερ Χους (1475-78)

Πινακοθήκη Ουφίτσι στη Φλωρεντία

Λεπτομέρεια

 

Λεπτομέρεια

Λεπτομέρεια

Η πτώση του ανθρώπου

Χούγκο φαν ντερ Χους (1479)

Μουσείο Ιστορίας της Τέχνης στη Βιέννη 

Δωρητής με Άγιο Ιωάννη τον Βαπτιστή

Χούγκο φαν ντερ Χους (1478-80)

Μουσείο Τέχνης Ουόλτερς στη Βαλτιμόρη του Μέριλαντ 

Προσκύνημα των Βοσκών 

Χούγκο φαν ντερ Χους (1480)

Πινακοθήκη Ζωγραφικής στο Βερολίνο 

Λεπτομέρεια 

Παναγία με τον Χριστό παιδί

Χούγκο φαν ντερ Χους (1485)

Εθνική Πινακοθήκη στο Λονδίνο

***

Παναγία στην εκκλησία 

Γιαν βαν Άικ (1425)

Εθνική Πινακοθήκη στο Βερολίνο  

Τέμπλο μα ανοιχτά πτερύγια 

Γιαν βαν Άικ (1425-29)

Καθεδρικός Ναός Γάνδης 

Λεπτομέρεια, η Παρθένος 

Λεπτομέρεια, Άγιος Ιωάννης ο Βαπτιστής

Λατρεία της θυσίας του Αμνού, πάνελ στο κέντρο και κάτω 

Γιαν βαν Άικ (1425-29)

Λατρεία της θυσίας του Αμνού, λεπτομέρεια

Λεπτομέρεια

Λεπτομέρεια

Λεπτομέρεια

Λεπτομέρεια

Ο στιγματισμός του Αγίου Φραγκίσκου 

Γιαν βαν Άικ (1428-29)

Μουσείο Τέχνης Φιλαδέλφειας 

Πορτρέτο ενός χρυσοχόου ή Άνδρας με δαχτυλίδι 

Γιαν βαν Άικ (1430)

Εθνικό Μουσείο Μπρούκενταλ στη Ρουμανία 

 Εξωτερικό τέμπλο με κλειστά πλαίσια 

Χούμπερτ και Γιαν βαν Άικ (1432)

Καθεδρικός Ναός Γάνδης 

Λεπτομέρεια, Προφήτης Ζαχαρίας (1432)

Λεπτομέρεια, Σίβυλλα Ερυθραία (1432)

Λεπτομέρεια, σκηνή Ευαγγελισμού (1432)

Λεπτομέρεια

Άνδρας με τουρμπάνι - Αυτοπροσωπογραφία

Γιαν βαν Άικ (1433)

Εθνική Πινακοθήκη στο Λονδίνο 

Πορτρέτο του Τζιοβάνι Αρνολφίνι με την σύζυγό του

Γιαν βαν Άικ (1434)

Εθνική Πινακοθήκη στο Λινδίνο 

Λεπτομέρεια

Ευαγγελισμός

Γιαν βαν Άικ (1435)

Εθνική Πινακοθήκη Ουάσιγκτον

Λεπτομέρεια

Η Παρθένος του Καγκελαρίου Rolin

Γιαν βαν Άικ (1435)

Μουσείο Λούβρου 

Λεπτομέρεια

Λεπτομέρεια

Τρίπτυχο με Αρχάγγελο Μιχαήλ, Παναγία Βρεφοκρατούσα και Αγία Αικατερίνη 

Γιαν βαν Άικ (1437)

Μουσείο Τσβίνγκερ στη Δρέσδη 

***

Ευαγγελισμός

Ρόχιερ φαν ντερ Βάιντεν (1435)

Μουσείο Λούβρου 

Η Μαρία Μαγδαληνή διαβάζει

Ρόχιερ φαν ντερ Βάιντεν (1438)

Εθνική Πινακοθήκη στο Λονδίνο 

Ο Άγιος Λουκάς ζωγραφίζει την Παναγία

Ρόχιερ φαν ντερ Βάιντεν (1435-40)

Μουσείο Καλών Τεχνών Βοστώνης 

Λεπτομέρεια

Πορτρέτο κυρίας με φτερωτό κεφαλόδεσμο 

Ρόχιερ φαν ντερ Βάιντεν (1440)

Πινακοθήκη Ζωγραφικής στο Βερολίνο

Τα εφτά Μυστήρια, τρίπτυχο

Ρόχιερ φαν ντερ Βάιντεν (1440-45)

Βασιλικά Μουσεία Καλών Τεχνών στην Αμβέρσα

Τα εφτά Μυστήρια, κεντρικό πάνελ 

Ρόχιερ φαν ντερ Βάιντεν (1440-45)

Βασιλικά Μουσεία Καλών Τεχνών στην Αμβέρσα

Λεπτομέρεια

Τα εφτά Μυστήρια, αριστερό πάνελ 

Ρόχιερ φαν ντερ Βάιντεν (1440-45)

Βασιλικά Μουσεία Καλών Τεχνών στην Αμβέρσα

Σταύρωση, τρίπτυχο 

Ρόχιερ φαν ντερ Βάιντεν (1443-45)

Μουσείο Ιστορίας της Τέχνης στη Βιέννη 

Σταύρωση, κεντρικό πάνελ  

Ρόχιερ φαν ντερ Βάιντεν (1443-45)

Μουσείο Ιστορίας της Τέχνης στη Βιέννη 

Σταύρωση, λεπτομέρεια από αριστερό πάνελ  

Ρόχιερ φαν ντερ Βάιντεν (1443-45)

Μουσείο Ιστορίας της Τέχνης στη Βιέννη 

Σταύρωση, λεπτομέρεια από δεξιό πάνελ, Αγία Βερενίκη  

Ρόχιερ φαν ντερ Βάιντεν (1443-45)

Μουσείο Ιστορίας της Τέχνης στη Βιέννη

Πορτρέτο της Ισαβέλλας της Πορτογαλίας 

Ρόχιερ φαν ντερ Βάιντεν (1450)

Μουσείο Πολ Γκετί στο Λος Άντζελες 

Τρίπτυχο οικογένειας Braque

 Ρόχιερ φαν ντερ Βάιντεν (1450-52)

Μουσείο Λούβρου 

Λεπτομέρεια από κεντρικό πάνελ

Λεπτομέρεια από κεντρικό πάνελ

Τρίπτυχο Αγίου Ιωάννη 

Ρόχιερ φαν ντερ Βάιντεν (1455)

Πινακοθήκη Ζωγραφικής στο Βερολίνο

Παναγία των Μεδίκων με Απόστολο Πέτρο, Ιωάννη Βαπτιστή, Άγιο Κοσμά και Άγιο Δαμιανό 

Ρόχιερ φαν ντερ Βάιντεν (1453-1460)

Μουσείο Στέντελ στη Φρανκφούρτη 

Πορτρέτο κυρίας

Ρόχιερ φαν ντερ Βάιντεν (1460)

Εθνική Πινακοθήκη Ουάσιγκτον

Πορτρέτο νεαρής γυναίκας

Σχέδιο σε χαρτί του Ρόχιερ φαν ντερ Βάιντεν (1440)

Βρετανικό Μουσείο στο Λονδίνο 

Εικονογράφηση από το χειρόγραφο Το χρονικό του Hainaut 

Ρόχιερ φαν ντερ Βάιντεν (1447)

Βασιλική Βιβλιοθήκη Βελγίου στις Βρυξέλλες 

Εικονογράφηση από το χειρόγραφο Το χρονικό του Hainaut 

Ρόχιερ φαν ντερ Βάιντεν (1447)

Βασιλική Βιβλιοθήκη Βελγίου στις Βρυξέλλες 

***

Ο Χριστός αποχαιρετά την Μαρία, μέρος δίπτυχου 

Γκέραρντ Ντέιβιντ (1490-95)

Συλλογές Ζωγραφικής της Βαυαρίας στο Μόναχο

Σταύρωση

Γκέραρντ Ντέιβιντ (1495) 

Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης στη Νέα Υόρκη 

Η κρίση του Καμβύση - Η σύλληψη του Σισάμνη 

Γκέραρντ Ντέιβιντ (1498)

Δημοτικό Μουσείο στην πόλη Μπριζ Γαλλίας 

Ο Χριστός ζητά να γεμίσουν πιθάρια με νερό στο γαμήλιο γεύμα στην Κανά 

Γκέραρντ Ντέιβιντ (1500)

Μουσείο Λούβρου

 

Η Παρθένος βρεφοκρατούσα ανάμεσα σε παρθένες 

Γκέραρντ Ντέιβιντ (1500ς)

Μουσείο Καλών Τεχνών στην πόλη Ρουέν Γαλλίας

Προσκύνημα των Μάγων 

Γκέραρντ Ντέιβιντ (1495-1505)

Παλαιά Πινακοθήκη Μονάχου

Άγγελος του Ευαγγελισμού, μέρος πολύπτυχου 

Γκέραρντ Ντέιβιντ (1506) 

Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης στη Νέα Υόρκη 

Άγγελος του Ευαγγελισμού, μέρος πολύπτυχου 

Γκέραρντ Ντέιβιντ (1506) 

Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης στη Νέα Υόρκη 

Αυτοπροσωπογραφία 

Γκέραρντ Ντέιβιντ (1509)

Μουσείο Καλών Τεχνών στην πόλη Ρουέν Γαλλίας 

Τρίπτυχο του Αρχάγγελου Μιχαήλ 

Γκέραρντ Ντέιβιντ (1509)

Μουσείο Ιστορίας της Τέχνης στη Βιέννη 

Ανάπαυση στη φυγή προς Αίγυπτο 

Γκέραρντ Ντέιβιντ (1510) 

Εθνική Πινακοθήκη στην Ουάσιγκτον 

Ευαγγελισμός, δίπτυχο

Γκέραρντ Ντέιβιντ (1510) 

Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης στη Νέα Υόρκη 

Λεπτομέρεια

Παρθένος βρεφοκρατούσα με τέσσερις Αγγέλους

Γκέραρντ Ντέιβιντ (1510-15) 

Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης στη Νέα Υόρκη 

Παναγία με παιδί και σούπα

Γκέραρντ Ντέιβιντ (1515)

Βασιλικά Μουσεία Καλών Τεχνών Βελγίου στις Βρυξέλλες 

Ο Χριστός στο Σταυρό 

Γκέραρντ Ντέιβιντ (1515)

Πινακοθήκη Ζωγραφικής στο Βερολίνο

Θρήνος

Γκέραρντ Ντέιβιντ (1515-23)

Εθνική Πινακοθήκη στο Λονδίνο 

Αδάμ και Εύα

Εύα

***

Άγιος Ιωάννης ο Βαπτιστής σε τοπίο

Πέτρους Κρίστους (1445)

Μουσείο Τέχνης του Κλίβελαντ 

Καρθουσιανός μοναχός

Πέτρους Κρίστους (1446)

Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης στη Νέα Υόρκη 

Ευαγγελισμός

Πέτρους Κρίστους (1450)

Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης στη Νέα Υόρκη 

Πορτρέτο νέου άνδρα 

Πέτρους Κρίστους (1460)

Εθνική Πινακοθήκη στο Λονδίνο 

Πορτρέτο νέας

 Πέτρους Κρίστους (1470)

Πινακοθήκη ζωγραφικής στο Βερολίνο

***

Άγιος Ιωάννης ο Βαπτιστής

Ρομπέρ Καμπέν (1410) 

Μουσείο Τέχνης τιυ Κλίβελαντ 

Ο αρραβώνας της Παρθένου

Ρομπέρ Καμπέν (1420ς)

Μουσείο του Πράδο στη Μαδρίτη 

Ευαγγελισμός, τρίπτυχο

Ρομπέρ Καμπέν (1427-32)

Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης στη Νέα Υόρκη 

Λεπτομέρεια από κεντρικό πάνελ  

Λεπτομέρεια από αριστερό πάνελ 

Πέπλο της Βερενίκης

Ρομπέρ Καμπέν (1428-30) 

Μουσείο Τέχνης στη Φρανκφούρτη

Παναγία Βρεφοκρατούσα 

Ρομπέρ Καμπέν (1428-30)

Μουσείο Τέχνης στη Φρανκφούρτη

Σταυρωμένος κλέφτης

Ρομπέρ Καμπέν (1430) 

Μουσείο Στέντελ στη Φρανκφούρτη 

Πορτρέτο άνδρα

Ρομπέρ Καμπέν (1435) 

Εθνική Πινακοθήκη στο Λονδίνο 

Πορτρέτο εύσωμου άνδρα 

Ρομπέρ Καμπέν (1440)

Πινακοθήκη Ζωγραφικής στο Βερολίνο

Εικονογράφηση στο βιβλίο Ώρες 

Ρομπέρ Καμπέν (1440)

Παναγία Βρεφοκρατούσα, Αγία Αικατερίνη και Αγία Βαρβάρα, τρίπτυχο 

Ρομπέρ Καμπέν (1450-1500)

***

Ο Χριστός περιπαίζεται 

Ιερώνυμος Μπος (1495-1500)

Εθνική Πινακοθήκη στο Λονδίνο 

Κήπος των επίγειων απολαύσεων 

Ιερώνυμος Μπος (1500)

Μουσείο του Πράδο στη Μαδρίτη 

Λεπτομέρεια

Λεπτομέρεια

Ο Πειρασμός του Αγίου Αντωνίου, τρίπτυχο 

Ιερώνυμος Μπος (1505-06)

Εθνικό Μουσείο Αρχαίας Τέχνης Πορτογαλίας στη Λισαβόνα 

Λεπτομέρεια

Λεπτομέρεια

Λεπτομέρεια

Λεπτομέρεια

Προσκύνημα των Μάγων 

Ιερώνυμος Μπος (1510)

Μουσείο του Πράδο στη Μαδρίτη 

Αντίγραφο υπάρχει στο Μουσείο Φιλαδέλφειας των Η.Π.Α.

Λεπτομέρεια

***

Πειρασμός του Αγίου Αντωνίου

Γιαν Βέλλενς ντε Κοκ (1520)

Μουσείο Τέχνης και Ιστορίας στη Γενεύη 

Λεπτομέρεια

Γολγοθάς

Κύκλος Γιαν Βέλλενς ντε Κοκ (1520)

Εθνικό Μουσείο Ολλανδίας στο Άμστερνταμ 

Λεπτομέρεια

Πειρασμός του Αγίου Αντωνίου

Γιαν Βέλλενς ντε Κοκ (1520)

Μουσείο Τίσεν-Μπορνεμίτσα στη Μαδρίτη 

Ο Λωτ και οι κόρες του

Γιαν Βέλλενς ντε Κοκ (1523)

Ινστιτούτο Τέχνης του Ντιτρόιτ 

Πειρασμός του Αγίου Αντωνίου

Γιαν Βέλλενς ντε Κοκ (1524)

Εθνικό Μουσείο Βαρσοβίας 

Πομπή προς Γολγοθά 

Κύκλος Γιαν Βέλλενς ντε Κοκ (1520-25)

Πινακοθήκη Πανεπιστημίου Γέιλ στην πόλη Νιού Χέιβεν στο Κονέκτικατ των Η.Π.Α.