Salvador Dali - Σαλβαδόρ Νταλί

1904-1989

 

Το 1919 είναι 15 χρονών και συμμετέχει στη δημόσια έκθεση του Δημοτικού Θεάτρου του Φιγέρας, είναι η πόλη που γεννήθηκε.

Ο ευκατάστατος συμβολαιογράφος πατέρας του δεν είναι ιδιαίτερα ενθουσιώδης με τη ενασχόληση του Σαλβαδόρ με την ζωγραφική.

Στα 17 του χρόνια χάνει την μητέρα του από καρκίνο και ο πατέρας του παντρεύτηκε την αδελφή της, κάτι  που δεν αποδέχτηκε.

Μετά από ένα χρόνο φεύγει για την Μαδρίτη όπου και ξεκινά τις σπουδές του στην Ακαδημία των Τεχνών.

Κάνει παρέα με τον Φεντερίκο Γκαρσία Λόρκα και τον σκηνοθέτη Λουίς Μπουνιουέλ.

Λίγο πριν αποφοιτήσει το 1926 δηλώνει ότι κανένας από τους καθηγητές του δεν είναι άξιος να τον βαθμολογήσει  και αποβάλλεται. 

Ο Νταλί διαβάζει Φρόυντ και κάποια στιγμή τον συναντά.

Ο Μπρετόν  οπαδός του Φρόυντ πιστεύει ότι οι εικόνες των ονείρων μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην ποίηση στη ζωγραφική και στη γλυπτική.

Ο Μπρετόν το 1924 δημοσιεύει το πρώτο μανιφέστο του σουρεαλισμού.

Πίστευε ότι αξίζει να πειραματιστείς στη μέθοδο της αυθόρμητης-αυτόματης (μη πνίγοντας το ασυνείδητο) γραφής  στην τέχνη.

Πιστεύει ότι ο σουρεαλισμός είναι καθαρά ψυχικός αυτοματισμός με τον οποίο εκφράζει κάποιος σε κάθε μορφή τέχνης τις πραγματικές διεργασίες της σκέψης.

Η σκέψη μόνη ελεύθερη χωρίς τον έλεγχο της λογικής, της τρέχουσας ηθικής και τρέχουσας αισθητικής.

Η έκφραση μέρος του ασυνείδητου πέρα από τα προφανή.

Πριν ο Μπρετόν γράψει το στιβαρό του μανιφέστο αυτά είχαν πάρει σάρκα και οστά στην ποίηση.

Ο Μπρετόν τον διαγράφει από το υπερρεαλιστικό κίνημα κυρίως λόγω της υποστήριξης του Νταλί προς τον δικτάτορα Φράνκο της Ισπανίας. 

Ο Νταλί λέει ότι αυτός ο ίδιος είναι όλος ο υπερρεαλισμός.

Ο Μπρετόν ξεμπερδεύει με τον Νταλί αναγραμματίζοντας το όνομα του "Avida Dollars = φραγκοφονιάς" 

Ο Φρόυντ δεν αποδέχεται το κίνημα του σουρεαλισμού και τους θεωρεί το 1938 "αυθεντικούς παράφρονες" πλην όμως εντυπωσιάζεται από τον πίνακα  "Η μεταμόρφωση του Νάρκισσου"

To 1926 συναντά στο Παρίσι τον Picasso.

Γύρο στα 1929 γνωρίζει την Ρωσίδα Elena Ivanovna Diakonova ή Γαλάτεια , είναι η γνωστή μούσα του Γκαλά που είναι παρούσα σε πολλά δημοφιλή του έργα.

H Γκαλά ήταν παντρεμένη με τον ποιητή Paul Eluard τον οποίο άφησε γνωρίζοντας τον Σαλβαδόρ για να παντρευτούν το 1934 με πολιτικό γάμο.

Με την κατά 11 χρόνια μεγαλύτερη του Γκαλά είχε μια ασυνήθιστη σχέση.

Ο Λουίς Μπουνιουέλ έλεγε ότι είναι ανέραστος μιας και έχει ένα και μοναδικό έρωτα  την Τέχνη.

Στην πρώτη μεγάλη υπερρεαλιστική έκθεση στην Αμερική το 1932 οι κριτικές για τα έργα του είναι διθυραμβικές. 

Ζωγραφίζει συνεχώς του αρέσει η τρίφυλλη ζωή και φροντίζει με τις εμφανίσεις και τις δηλώσεις του να προκαλεί.  

Το 1940 φεύγει για την Αμερική, έζησε 8 χρόνια  μακριά από τον πόλεμο της Ευρώπης.

Επέστρεψε στην  Ισπανία και ζωγραφίζει μανιωδώς και παράλληλα ασχολείται με την δημιουργία διαφημιστικών,  την σκηνογραφία , τη γλυπτική, τη σχεδίαση επίπλων και κοσμημάτων.

Είχε και μια μάλλον  αποτυχημένη συνεργασία με την Walt Disney.

Την περίοδο 60-70 εκθέτει σε όλον τον κόσμο και συνεχίζει τις κοσμικές του υπερβολές.

Το 1965 στο Παρίσι γνωρίζει την  Amanda Lear.

Στο πρόσωπο της βρήκε τη νέα μούσα του που κατά δήλωση του δεν είχε φύλο.

Μαζί με την Γκαλά έκαναν ένα τρίγωνο που διήρκεσε μια δεκαετία.

Το 1982 πεθαίνει η Γκαλά.

Είναι η ίδια χρονιά που ο βασιλιάς Χουάν Κάρλος του απονέμει τον τίτλο του μαρκήσιου.

Δεν αντέχει τον χαμό της Γκαλά και αποπειράται να αυτοκτονήσει.

Το 1989  έφυγε από ένα καρδιακό επεισόδιο στην πόλη που γεννήθηκε.

The Tartan "El Son" (1919)

Προσκύνημα (1921)

Δρομάκι με θέα στο Πορτ Λιγκάτ (1922-23)

                                                                                   

 Κρυστάλλινη ζωή (1923)

Πορτρέτο της αδελφής μου (1924)

Πορτρέτο (1925)

Γυμνή γυναίκα (1925)

 Αφροδίτη και ένας Ναύτης  (1925)

Φιγούρα στα βράχια (1926)

Ψωμί (1926 )

Κορίτσι με μπούκλες - Κορίτσι από το Ampurdan στην Καταλονία (1926)

Η εμμονή της μνήμης (1931)

Το όνειρο (1931)

Μουσείο Τέχνης στο Κλίβελαντ του Οχάιο

Γέννηση υγρών επιθυμιών (1931-32)

Πορτρέτο της κυρίας Marie-Laure de Noailles (1932)

Το αίνιγμα του Γουλιέλμου Τέλλου (1933)

Πορτρέτο γυναίκας (1934)

Πορτρέτο της κυρίας Ducas (1935)

Ο χημικός του Ampurdan που ψάχνει για το τίποτα (1936)

Ξεχασμένος ορίζοντας (1936)

Πρόθεση εμφυλίου πολέμου (1936)
Μουσείο Τέχνης Φιλαδέλφειας των Η.Π.Α.

Κανιβαλισμός (1936)

Πινακοθήκη Μοντέρνας Τέχνης Τέιτ στο Λονδίνο

Καμηλοπάρδαλη καιόμενη (1937)

Μουσείο Τέχνης Βασιλείας στην Ελβετία

Εφευρέσεις των τεράτων (1937)

Μεταμόρφωση του Νάρκισσου  (1937)

Πινακοθήκη Μοντέρνας Τέχνης Τέιτ στο Λονδίνο

Λεπτομέρεια 

Λεπτομέρεια

Λίμνη βουνού (1938)

Εντυπώσεις από την Αφρική (1938)

Μουσείο Μπόιμανς φαν Μπόινιγκεν στο Ρότερνταμ Ολλανδίας

  

 Φιλόσοφος φωτισμένος από το φως του φεγγαριού και τη δύση του ήλιου (1939)

Αγορά σκλάβων και κρυφή προτομή του Βολτέρου (1940)

Αφροδίτη και Ήφαιστος (1941)

Μαλακή αυτοπροσωπογραφία με μπέικον σχάρας (1941)

Το μέλι είναι πιο γλυκό από το αίμα  (1941)

To πρόσωπο του πολέμου (1941)

Πορτρέτο κυρίας Ortiz Linares (1942)

Helena Rubintein - Ανδρομέδα (1943)

Γέννηση.....1943

 Όνειρο που προκάλεσε το πέταγμα μιας μέλισσας ένα δευτερόλεπτο πριν το ξύπνημα  (1944)

  Αποθέωση του Ομήρου (1944-45)

Αναζωογόνηση από τη σάρκα (1945)

                                                                 

Σπασμένη γέφυρα ονείρων (1945)

Γυμνή γυναίκα κοιτάζει το σώμα της (1945)

Αντικατοπτρισμός - Άρωμα έρημων λουλουδιών (1946)

  Πειρασμός του Αγίου Αντωνίου (1946)

 Πορτρέτο της Κυρίας Mary Sigall (1948)

 Λήδα (1949)

Μαντόνα του Πορτ Λιγκάτ (1950)

Λεπτομέρεια

 Σκύλος κοιμάται στη σκιά της θάλασσας (1950)

O Χριστός (1951)

Αλληγορία της ψυχής (1951)

  Γαλάτεια (1952)

Assumpta Corpuscularia Lapislazulina (1952)

     

Corpus Hypercubus (1954)

Νεαρή αυτοσοδομίζεται με τα κέρατα της αγνότητάς της (1954)

Το μυστήριο του Μυστικού Δείπνου (1955)

Ζωντανή νεκρή φύση (1956)

  Ανάληψη (1958)

 Η ανακάλυψη της Αμερικής από τον Χριστόφορο Κολόμβο (1958-59)

  Οικουμενικό Συμβούλιο (1960)

Γυμνό της Γκαλά από πίσω - Κοιτάζοντας έναν αόρατο καθρέφτη (1960)

   

Η μάχη της Teutan (1962)

 Ο Ηρακλής ανασηκώνει το λεπτό φύλλο της θάλασσας εμποδίζοντας την Αφροδίτη να ξυπνήσει τον Έρωτα (1963)

 Mis Ruth Daponte (1965)

Για το κάστρο της Γκαλά (1970)

    Ολόγραμμα (1972) 

Καπνιστής, Πιερότος και κολομπίνα, μπλε ουρανός (1972-73)

 

 Ζωγραφίζοντας την Γκαλά (1972-73)

                                                                       

Λεπτομέρεια

Dr Brian Mercer (1973)

  Πλήγμα (1977)

Αφροδίτη (1981)

GraDiva

Εμφάνιση προσώπου με φρουτιέρα σε μια παραλία 

Λεπτομέρεια

Αυτοπροσωπογραφία - Αυτοσυναρμολόγηση

Ο Νταλί ανάμεσα στα πολλά εκρηκτικά που είχε πει , χαρακτηρίζει την τέχνη του σαν "μια χειροποίητη φωτογραφία από έξτρα φίνες, υπερβολικές, υπεραισθητικές εικόνες ενός θεμελιωμένου ανορθόδοξου"  ή την χαρακτήριζε σαν "Παρανοϊκό κριτική"

Ο Νταλί γράφει στο ημερολόγιο του το 1953:

Αν αρνείστε να μελετήσετε την ανατομία, την τεχνική του σχεδίου και της προοπτικής, τα μαθηματικά της αισθητικής και την επιστήμη του χρώματος, τότε επιτρέψτε μου να σας βγάλω από την πλάνη σας, δεν είναι σημάδι μεγαλοφυΐας αλλά τεμπελιάς.

    
                                                                                  

H Γκαλά ως Μαντόνα - Η Μούσα του (1950)

Η Παναγία της Γουδελούπης (1959)

Η ζωή της Μαρίας Μαγδαληνής (1960)

Αυτοπροσωπογραφία ως Μόνα Λίζα (1973)

Λεπτομέρεια

Άλογο και καβαλάρης (1935)

Πορτρέτο του Πικάσο - Γνωρίζω και εγώ τον αυτοκράτορα (1970)

Οιδίπους και Σφίγγα (1964)

Dr Brian Mercer (1973)

Αφιέρωμα στον Ισαάκ Νεύτων 

Σιγκαπούρη

Αφιέρωμα στον Ισαάκ Νεύτων, πίσω όψη

Σιγκαπούρη

Αφιέρωμα στον Ισαάκ Νεύτων

Αντίγραφο στην πόλη Φιγκέρες Ισπανία

Ο Περσέας με το κεφάλι της Μέδουσας

Πόλη Μαρμπέγια στη Ισπανία

Ελέφαντας

Πόλη Μαρμπέγια στη Ισπανία

Γυναίκα στις φλόγες μετά Νταλί